Deze zomer geen magazine naar het strand, maar door Substack altijd wat te lezen bij de hand.
Geen tijdschrift meer in je vakantietas, waarvan je uiteindelijk maar de helft leest. En bij het weggooien ook meteen je voornemen om na de zomer meer te gaan lezen de prullenbak in kiepert. Dit kan de zomer zijn dat jij Substacks gaat lezen. Ze komen vanzelf naar je toe en zitten al in je broekzak. Goeie commercialtekst, hè?
Vorige keer vertelde ik waarom Substack voelt alsof je je inschrijft voor een stamtafel. Geen formats, eindredactie of rubrieken, maar gewoon iemands gedachtenspinsels. Misschien is het wel dé modernisering van het geschreven woord in een internet vol creators.
Maar belangrijker: wat heb jij eraan?
Ik stond gisteren in de kiosk en dacht ineens: dit hoeft dus eigenlijk niet meer. Geen magazine met zonnebrandvlekken of een blad dat je eigenlijk alleen openslaat voor dat ene artikel. Ik heb mijn eigen digitale kiosk samengesteld. Een goeie selectie aan tips, essays, krabbels en zinnige zijsporen. Alles direct uit iemands hoofd, zonder extra gewicht in de tas, en gelijk in mijn inbox.
En ik kan je vertellen: het is hier heerlijk. Geen algoritmes die schreeuwen, geen banners die flikkeren, geen glanzende clickbaittitels. Alleen een soort dal vol schrijversmurfen/hobbits/ kabouters die vredig hun stukjes tikken. Misschien (nog) wat kneuzig, maar wel in alle rust.
Laat me je meenemen. Eerst hoe het werkt. Daarna waar je moet zijn en wie je kunt volgen. En als je voeten toch al in het zand staan… misschien is het tijd om er zelf eentje te beginnen.
De eerste treden.
Dat je dit leest, betekent dat je Substack al een beetje weet te vinden. Misschien zag je een story op Instagram, kreeg je een link doorgestuurd of werd je door mij vriendelijk richting de abonneerknop geduwd (dank daarvoor).
Een paar dingen die ik zelf graag eerder had geweten:
· Abonneren betekent dat een maker jou op eigen tempo iets mag sturen. Soms wekelijks, soms maandelijks. Probeer gewoon uit, je kunt je altijd weer uitschrijven.
· Powermove: wil je die nieuwsbrieven echt zien? Ruim dan je inbox op. Meld je af voor al die commerciële sale-aankondigingen en kortingsmails. Zo maak je ruimte voor het goede spul.
· Gratis of betaald: de meeste Substacks zijn gratis. Soms krijg je een keuzemenu voor het type abonnement, vaak voor de prijs van een koffie per maand. Twijfel je? Begin dan met de gratis variant. Betaalde lezers kunnen dan bijvoorbeeld meer edities lezen of verder lezen voorbij de betaalmuur.
· Recommendations: dit zorgt vaak voor verwarring. Na het abonneren krijg je suggesties van de maker om ook andere makers te volgen. Substack biedt die optie aan om het sneeuwbaleffect te versnellen. Klik je zonder op te letten door, dan volg je ze meteen. Onderaan kun je dat gewoon uitvinken.
Eerste uitzichtpunt.
Je kunt hier stoppen. Je hoeft namelijk geen app en geen account te nemen om via Substack te lezen. De edities komen immers gewoon binnen in je inbox. Nieuwe makers om te volgen kun je ook vinden op Instagram. Begin bijvoorbeeld met mensen die je al volgt. Hebben ze een Substack, dan linken ze daar meestal naar in hun bio.
Ben je benieuwd wat het platform nog meer te bieden heeft? Loop dan nog even mee.
Verder het dal in. (oftewel: de app downloaden)
Er zijn twee plekken waar ik binnen de app vaak te vinden ben:
Ontdekken: het schoolplein van Substack. Hier vind je Notes (tweets), nieuwe makers en trending stukken.
Subscriptions: jouw digitale krant. Alles van de mensen waarop je geabonneerd bent. Ik volg er inmiddels 131. Veel te veel. Maar ik gebruik dit tabje als mijn voorpagina. Scrollen, scannen en klikken wat me aanspreekt.
Extra powermove: Ik ben nogal laat tot de o-misschien-is-mijn-social-media-verslaving-echt-beweging, dus heb ik alle andere apps even van mijn telefoon gegooid. Substack, m’n schatje, mocht blijven. In die vijfminutenpauzes waarin je als mens soms terechtkomt, probeer ik nu substacks te lezen in plaats van doelloos te scrollen.
Gebruik je de app? Dan kun je ook makers volgen in plaats van abonneren. Hun edities verschijnen dan alleen in het ‘Following’-tabje bij ‘Ontdekken’. Handig als je je inbox niet wilt laten overstromen. Onhandig als je, zoals ik, vergeet ooit nog op dat tabje te kijken.
Dit is even de basis. Substack heeft nog veel meer functies en blijft zich ontwikkelen. In het menu vind je bijvoorbeeld ook de videotab (een soort TikToks) en de berichtentab, waar makers groepschats kunnen starten voor feedback of tips. Leuke feature ook: podcasts. Laatst interviewde Nina Pierson nog Halina Reijn voor haar Substack
.Tijd om rond te kijken.
Oké, dit kan even nieuw zijn. Voor video’s of esthetische plaatjes ben je waarschijnlijk gewend om een persoon te volgen. Maar als we gaan lezen, doen we dat vaak via titels als de Volkskrant of NRC voor journalistiek, en Vogue of Elle voor luchtige stukken. Op Substack werkt dat anders: je volgt geen merk of titel, maar direct de maker.
Je kunt je abonneren op iemand vanwege hun genre, expertise, smaak of gewoon omdat je hun gedachtenstroom interessant vindt. Het aanbod is groot en gevarieerd. Straks geef ik wat Nederlandse voorbeelden van Substacks die ik leuk vind, maar pas vooral je eigen kiosk aan op jouw interesses. Grote kans dat jouw interesses al makers kennen.
Ik richt me nu even op Nederlandse schrijvers. Op TikTok zie ik regelmatig dit soort carrousels met tips voor Engelse Substacks langskomen, maar Nederlands blijft wat verstopt.
Note before we start: Op Substack abonneer je je op iemands brein, niet op hun catchy tagline of het format waarmee je ze leerde kennen. Het kan zomaar dat een maker die je volgt voor recepten ineens een persoonlijk essay stuurt. Misschien even wennen, maar juist dat maakt het leuk: Substack biedt ruimte om te experimenteren. Doe dat vooral zelf ook.
Ik heb hieronder alvast een kioskje voor je ingericht. Bij elke Substack link ik naar een gratis editie die ik zelf leuk vond.
Volg voor hun genre
·
– Het moderne leven
Substackpionier waar ik voor betaal, die altijd weer een rake observatie weet te doen over hoe raar we eigenlijk allemaal aan het doen zijn in dat stedelijke leventje van ons.
Vriendschapsjaloezie is heel normaal 🔗·
– Koken
Observaties over koken, ingrediënten en het leven daartussen.
Warm weer vraagt om dit soort recepten 🔗·
– Zillenial zijn
Over het stedelijke bestaan van de zillenial (podcasthost van Havermelkelite de podcast).
Willen Randstedelijke millennials eigenlijk gewoon een kind met geld en een seksleven zijn? 🔗·
– Eten / vrouw-zijn
Schrijft killer tiplijsten voor de plekken die ze bezoekt, maar ook over veel persoonlijkere onderwerpen.
Moet ik ‘af’ zijn voordat ik ooit moeder kan worden? 🔗·
– Vriendschappen
Intieme en rake reflecties over vriendschap in het digitale tijdperk.
Hoe er met betaalde vriendschapsnetwerken wordt verdiend aan de eenzaamheid van stedelingen 🔗· Jonas Kooyman -
Jonas is nog een veel betere schrijver dan mememaker, en weet steeds de stedelijke cultuurtrends zo goed te vangen. Als hij er eenmaal over schrijft, zie ik het overal.
Deze editie over hoe we (ik dus ook) in onze Insta story’s allemaal fotograaf Sam Youkilis nadoen 🔗·
– Tech
Alexander Klöpping en Ernst-Jan Pfauth zijn van Podimo af en posten nu hier hun podcast, leuk om in de gaten te houden omdat ze het maar al te vaak gelijk hebben gehad over media en techtrends.
Alexander is vanaf nu influencer 🔗·
– Stedelijk leven
Alles wat ze in haar meme-account @eenuniekcliche niet kwijt kan over het leven in de stad.
De stad zit in zijn Voedselbank-era 🔗·
– Kunst
Over kunst zien, begrijpen, kopen en hoe je ernaar kunt leren kijken.
Zo koop ik kunst zonder ‘six figure salaris’ 🔗·
– Single zijn
De Substack van de podcast Alleen Maar Singles. Over het alleen zijn in een wereld vol verwachtingen en labels.
Alleen op reis in 14 tips 🔗.·
– Internet
Chronisch online en deelt zijn overpeinzingen over het digitale leven.
Live Laugh Lonely: A10 Festival is het nieuwe Fyre Festival (volgens TikTok) 🔗
Volg voor hun brein
Sommige makers zijn niet te vatten binnen één genre/hokje, en dat maakt ze juist leuk.
·
– Journalistiek / Filosofie
Journalist en filosoof die vaak de vraag probeert te beantwoorden: ‘waarom zitten er zoveel mensen in therapie?’ maar ook uitstapjes maakt.
Gen Z is de meest afgewezen generatie ooit 🔗·
– Psychologie
Ontwikkelingspsycholoog die het leven waarneemt en zijn overpeinzingen deelt.
Diep vertrouwd en uiterst menselijk: Waar komt dat stemmetje in je hoofd toch vandaan? 🔗·
– Reflecties
Elke keer weer een leuke, verrassende overpeinzing in je inbox.
32 levensjaren in 21 fragmenten 🔗·
– Intimiteit / Vrouw-zijn
Persoonlijke teksten over het vrouw-zijn, lichaam en seks.
Oordelen over de seks van andere vrouwen 🔗·
– Dromen
Reflecties over dagdromen, nachtdromen en grote toekomstdromen.
'Een moment deel je en is geen hebbedingetje' (over Instagram) 🔗·
– Psychologie
Heldere psychologie voor het dagelijks leven.
Train je oren om te weten wat mensen echt voelen en denken 🔗·
– Identiteit & Cultuur
Scherp en kritisch over identiteit, cultuur en het Nederlands zelfbeeld.
Waarom willen witte mensen zo graag bruin zijn? 🔗·
– Feminisme / Actualiteit
Reflecties op de actualiteit met een feministische bril.
Rebranding mother's day 🔗
Volg voor hun smaak
Veel makers nemen op Substack de rol van curator op zich. Ze spitten het internet of De Cultuur door met hun smaak als kompas, en geven je alleen wat het waard is om te lezen, kijken of doen. In een wereld waarin algoritmes je voeden met wat je al kent, zijn smaakvolle mensen goud waard. Rosa Juffer (ook volgtip!) schreef hier ondanks een leuk stuk over.
·
– Kijktips
Vindt de fijnste kijktips (waar je zelf nooit op was gekomen).
De Vlaamse Kopen Zonder Kijken (Blind Gekocht) is op dit moment het beste dat op Videoland staat 🔗·
– Uitgaan
Zet elke week de weekendagenda van de Amsterdamse uitgaansscene voor je op een rij.
Zoals hier 🔗·
– Horeca
Deze Britse stem en kom ken je misschien van TikTok, maar gaat hier verder over wat hij ontdekt in de Amsterdamse horeca.
De beste croissant van Amsterdam 🔗
Powermove: Mijn tip: Ga je op reis? Zoek je bestemming op en vindt makers die over die plek schrijven, bijvoorbeeld over Utrecht, Italië of Kyoto.
Zelf schrijven op Substack?
Oké, ik had gehoopt dat ik hier meer ruimte voor had gehad. Maar goed, een mini-sectie dan maar. Twijfel je of je zelf wilt schrijven op Substack? Hier drie tips, vanuit mijn nederige 246 abonnees en een halfjaar experimenteren:
Twijfel je? Begin dat eens te posten zonder het actief te promoten. Even voelen of het wat voor je is, zonder meteen je hele netwerk erbij te slepen.
Beste schrijftip die ik ooit kreeg: schrijf alsof je het aan een vriendin vertelt. Mooie taal is fijn. Pretentieuze taal niet.
Geloof het of niet, maar er bestaan velen Substacks over hoe je Substacks moet maken. Zoek die op. Je ‘moet’ bijvoorbeeld een niche kiezen. Niet dat ik dat zelf per se doe, maar goed.
Tot slot: stuur me gerust een berichtje als je ergens op vastloopt. Misschien moeten we een Substack-whatsappgroep starten. Of als die al bestaat: mag ik er dan bij?
En voel je vooral vrij om hieronder vragen over Substack of makers te delen, let me know!
Ik had substack nog niet gezien als vervanging voor tijdschriften, maar dat is wel een hele goede. Ik kan echt lezen wat ik wil lezen en krijg er geen meuk bij waar ik niet op zit te wachten. Heerlijk!
Thanks! Heb er weer een paar toegevoegd aan mijn subscripties. In de categorie ‘Mensen met smaak’ tip ik de Substack ‘Terug naar de bioscoop’, waar de maker heel vermakelijk schrijft over wat wel en niet de beste films zijn die je moet gaan zien in de bios.